Misschien is het wel de allerzwaarste beslissing die je ooit moet nemen, de beslissing om te stoppen met behandelingen. En daarmee de hoop op het krijgen van biologisch eigen kinderen te moeten opgeven. Het is iets als ‘de dag die je wist dat zou komen’. Ergens heb je het aan zien komen, maar aan de andere kant is het ook de beslissing waar je het liefst hard voor wil wegrennen. Wanneer weet je nou dat je kunt of moet stoppen, en wat gebeurt er als je de hoop opgeeft? Hoe blijf je leven met het feit dat God misschien toch een wonder kan doen en je daardoor ook steeds teleurgesteld kunt raken? In deze blog deel ik ervaringen van anderen en van mezelf die je misschien een stapje verder kunnen helpen in je proces.

 

Dilemma

Via verschillende social-mediakanalen stelde ik een poosje geleden de vraag hoe mensen uiteindelijk de keuze hebben kunnen maken om te stoppen met medische behandelingen. Er kwamen overweldigend veel reacties binnen! 

E. scheef als reactie op mijn vraag het volgende:

” Ik heb er nog geen ervaring mee. Al weet ik wel dat ik dit geen jaren wil doen omdat ik best last heb van de bijwerkingen van de hormonen. Ook in combi met de spanningen en teleurstellingen. Ik zou graag de strijdbijl begraven en volop genieten van ons zoontje, maar ik kan nu nog niet stoppen. Mijn man is 36 en heeft voor zichzelf wel helder dat hij niet rond z’n 40ste nog in de kleine baby fase wil zitten. Maar goed, je verlegd ook steeds je grenzen dus wanneer stop je!? Ik weet het niet!”

En dat geeft precies het dilemma weer waar veel mensen mee te maken hebben. Het verleggen van grenzen omdat de wens zo groot is, of omdat de medische wereld nog kansen ziet. Strijd tussen gevoel en verstand. Hardop zeggen dat je stopt is moeilijk, confronterend en definitief.

 

Bij M. was het echt een strijd tussen gevoel en ratio :

“Het heeft even geduurd voordat ik goed durfde te voelen wat er gebeurde bij mezelf en daar eerlijk over durfde te zijn. Dat ik het ziekenhuis echt heel erg zat was, het me steeds meer tegen ging staan. Het was altijd een strijd tussen gevoel en ratio (argumenten die steeds het gevoel wegwuifde). Wij gingen er eigenlijk vrij pragmatisch in, in de zin van drie pogingen die vergoed worden, dus die hebben we gedaan (ivf, icsi, icsi, 2 terugplaatsingen die geen resultaat gaven). Omdat onze scores niet hoog waren gaf dat weinig hoop en ik ook steeds meer ‘t gevoel kreeg ‘alsof je een lot koopt en hoopt dat de jackpot erop valt, dit kun je oneindig doen maar kost alleen maar energie tijd en geld. Het lastigst vond ik dat je focus ook helemaal daar naartoe ging en soort obsessie, dat wilde ik echt niet (meer), want het leven is meer dan…

De voornaamste reden om te stoppen was dus dat ik er fysiek en mentaal helemaal klaar mee was en ook de feiten geen echte verbetering / hogere slagingskans lieten zien. Gaandeweg is onze focus verschoven en genieten we van andere dingen en merken we allebei dat we steeds meer echt oké zijn met het feit dat ons leven er nu zo uitziet en er geen kinderen invoegen.

Gaandeweg is onze focus verschoven en genieten we van andere dingen en merken we allebei dat we steeds meer echt oké zijn met het feit dat ons leven er nu zo uitziet en er geen kinderen invoegen.
 

Mijn persoonlijke verhaal

Zelf weet ik het ook nog goed, hoe mijn man en ik tot de keuze zijn gekomen om na onze tweede mislukte ICSI poging te stoppen. Door alle hormonen was ik totaal mezelf niet meer. Alle (niet makkelijk in te plannen) ziekenhuisbezoeken, onderzoeken, spuiten en teleurstellingen zorgden voor veel spanning tussen ons. Daarnaast vonden we het hele gebeuren ook ontzettend klinisch en dat stuitte ons meer en meer tegen de borst. Voor ons was het helder; het mocht ons niet onze relatie kosten én we hadden genoeg van de medische mallemolen. Doordat we de tijd hebben genomen om tot deze keuze te komen hebben we hier nooit spijt van gehad. We hebben over deze keuze echt rust van God gekregen en ervaren. Wel denk ik, achteraf, dat ik er nog meer over had kunnen praten met familie of vrienden. We hebben het veel zelf gedaan.

 

Stoppen of doorgaan? 

De keuze om te stoppen vraagt niets anders dan respect. Het vraagt veel moed van kinderloze mensen om tot dit besluit te komen. Het is een keuze die tijd vraagt en tijd kost. Soms gaan er maanden of jaren overheen. Van een afstand reflecteren en overwegen. Ten diepste voelen wat er te voelen valt en bedenken ‘wat wil ik nou écht, waar verlang ik ten diepste naar?’ Voor de één wórdt de keuze gemaakt omdat het medisch niet meer verantwoord is en de ander is het een keuze op basis van gevoel.

A. is vrij snel gestopt toen ze psychisch veel klachten kreeg:

“Dit komt door een paniek- en angststoornis die ik heb. Mijn man heeft op een gegeven moment aangegeven dat hij liever gelukkig met mij werd zonder kinderen dan wanneer we door zouden gaan en ik het psychisch alleen maar zwaarder zou krijgen. Wij kunnen de liefde die we in ons hebben aan de kinderen om ons heen geven. Hij wilde liever een vrouw die sterk was zonder kinderen dan een wrak met kind. Wel confronterend maar heeft me wel doen laten inzien dat we het samen ook heel goed hebben.”

En J basseerde haar keuze uiteindelijk op haar gevoel. Ze zegt:
 
“Onze vergoedde pogingen waren op. Toen zijn we gaan nadenken hoe zinvol het was nog een zelf betaalde poging te doen gebaseerd op de voorgaande pogingen. Ook donor werd bedacht. Door goed te praten samen besloten we dat het oké was. Na 14 jaar knokken vanuit mijn kant, wilde ik weer léven! Niet meer wachten of altijd stiekem rekening houden met ‘wat als’. Wij konden beide heel erg voelen ‘het is goed zo, we hebben gedaan wat we konden’. Mijn advies is; ondanks dat tijd nemen erg klote is, neem soms echt even wat tijd dingen te verwerken of te voelen. Vraag hulp. Praat samen tot in den treuren.”
 

 

Het belangrijkste wat je omgeving hierin voor je kan doen is er ZIJN en er naar VRAGEN, zonder oordeel, mening of advies, alleen maar luisteren.

 

Kinderwens of kinder-eis?

Iets dat het stoppen kan bemoeilijken is onze eigen koppigheid. De kinderwens kan een kindereis worden; je raakt geobsedeerd door dit gevecht om het winnen van het lot. ‘Er zijn kansen, dus het móet een keer raak zijn, ook bij ons.’
 
Stoppen, of verliezen, zoals het dan vaak wordt ervaren, is in onze maatschappij geen gemakkelijke opgave. Opgeven, je grens bereikt hebben, wordt over het algemeen gezien als zwak en negatief. Het gaat uiteindelijk niet alleen om het wel of niet krijgen van een kind. Het gaat er ook om hoe jij als mens met tegenslag en problemen om kunt en wilt gaan. Door je eigen grenzen te leren en te (h)erkennen win je veel aan zelfvertrouwen, kracht en innerlijke rust.
 

Keuzes maken; vooruit kijken

Het is natuurlijk waar dat je nooit weet of een volgende behandeling toch niet tot een zwangerschap zou kunnen leiden. Ik zie soms in mijn praktijk ook mensen die het verlies niet kunnen “nemen”, die zich blijven vastklampen. Met alle lichamelijke en psychische gevolgen van dien. Stoppen is ook nee zeggen tegen al die kansen die er misschien nog zijn. En natuurlijk kan de twijfel je wel eens overvallen. Dan is het goed om weer even terug te denken aan je overwegingen om te stoppen. Wat verlangde ik ook al weer? En wat levert het me op?
 
Stoppen met behandelen is ook een keuze voor iets niéuws. Een keus weer te willen genieten van het leven, om andere dingen ruimte te geven in je leven, en je leven opnieuw vorm te geven
 
L. schrijft over de rust die ze ervaarde na het maken van de keuze om te stoppen:
 
“We wisten dat we moesten stoppen omdat de artsen heel duidelijk waren dat het onverantwoord zou zijn om door te gaan. Het heeft ons geholpen dat het eigenlijk gewoon echt niet meer kan, eerst vonden we dat juist moeilijk dat we zelf de keus niet konden maken maar denk dat we dat nodig hadden, we hebben/hadden zoveel over voor onze wens 🧡 we zijn het samen altijd eens geweest over doorgaan of stoppen, gelukkig. Nu geeft het de meeste tijd rust dat we niet blijven twijfelen of we toch een keer nog hadden moeten proberen, de duidelijkheid heeft, hoe pijnlijk ook, wel rust gegeven.”
 

Rouw en verdriet

Stoppen wil overigens niet zeggen dat je er geen verdriet meer om hebt. Het verlangen blijft en dat is OK(é). Jarenlang heb je hoop gehouden, ben je sterk geweest, heb je je vertrouwen op God gesteld. Dan is het (bijna) logisch dat je daarna in een gat valt en je opnieuw houvast moet vinden in het leven.
 
Pete Greig, schrijft in zijn boek “Als God zwijgt; over de stilte van onbeantwoord gebed”, het volgende: Het accepteren van Gods wil hierin kun je zien als een rouwproces. Je gaat door de volgende fasen:
 
  • Ontekkening: ‘Behoor ik nu echt tot de categorie mensen ‘verminderd vruchtbaar? Nee toch? Ik geloof het niet, we gaan er gewoon voor!’
  • Woede: ‘God, U houdt toch van ons? Waarom dan geen zwangerschap? Wat oneerlijk dat zij zwanger is van een tweede en ze kan die eerste amper aan.’
  • Onderhandelen: ‘God als ik nu heel hard in de kerk aan het werk ga en elke dag ga bijbel lezen. Geeft u dan een zwangerschap?’
  • Verdriet: ‘God, ik weet het niet meer. Weer ongesteld. Ik kan alleen maar huilen. Wat doet dit ontzettend veel pijn’.
  • Acceptatie: ‘God, als U dan geen zwangerschap geeft, wilt U me dan helpen daarmee om te gaan? Help me om me te richten op andere zaken die belangrijk zijn.
Het verdriet of twijfel kan je soms nog met vlagen overvallen. Je kunt leren o.a. door coaching, hier steeds beter mee om te gaan. Daarnaast is het belangrijk om je te blijven verbinden met mensen. Vertel waar je zit in je proces en waarmee je worstelt. Vraag of mensen voor je bidden als je dat soms zelf niet meer lukt.
 
E.is blij dat ze uiteindelijk de keus om te stoppen gemaakt heeft:
 
“Na de vierde en laatste miskraam voelde ik zo sterk dat het genoeg was, mijn man al eerder, hij zag hoe zwaar ik het had, mentaal en fysiek. Mijn lichaam was helemaal op, door de ivf, maar ook door steeds heel veel bloedverlies. Ik voel heel sterk dat (we hebben vier kloppende hartjes gezien) ik moeder ben van 5, en dat ik deze 4 kindjes ooit terug zal zien op de nieuw aarde of hemel, en dat geeft mij zo ontzettend veel troost.
 
Ik voel me gesterkt door mijn geloof, ook al is dat echt wel zo nu en dan een worsteling. Maar ik vertrouw erop dat het goed is zo. Ik wil niet boos of verbitterd door het leven gaan, dus ik kies er voor om dankbaar te zijn, voor het enorme geschenk dat onze dochter er is, elke dag dankbaar dat ik haar moeder mag zijn. Ik wil vooruit kijken en hoop dan ook dat ik op de een of andere manier een steun mag zijn voor andere vrouwen die hier doorheen gaan ❤️”
 

Advies

  • Loop je eigen gevoel niet voorbij. Doe niet wat anderen graag van je zien, of juist niet willen zien. Volg je hart. Het is de beste weg.
  • Probeer echt tijd te nemen (en soms ook afstand) om te voelen wat er echt diep van binnen leeft.
  • Kijk naar de feiten; wat zeggen de artsen, zijn er echt nog reële mogelijkheden of hou je vast omdat je niet los durft te laten?
  • Neem afstand, verleg je focus, kijk hoe dat uitpakt, praat erover met mensen, wees eerlijk naar jezelf.
  • Laat je grens niet bepalen door een ander, maar door je gevoel en daarbij gebruik je verstand. Want eenmaal in de mallemolen, lijken de keuzes oneindig . Dan is de hoop die je houdt, zo sterk dat je doorgaat.. maar stop wanneer het voor jou genoeg is, hoe moeilijk ook!
  • Het is jullie beslissing, op basis van jullie gevoel, dat kan niemand van je afnemen.
  • Breng het bij God. Op het moment dat je rust en vrede krijgt over de beslissing dan mag je geloven dat dit van God komt en dat Hij het zal zegenen.
  • Stick with your choice, blijf bij je keuze en neem er verantwoordelijkheid voor. Maak nieuwe keuzes om je leven verder vorm te geven. Je bent meer dan een kinderloze man of vrouw.
Kom je er niet uit of durf je geen beslissingen te nemen? Blijf er niet alleen mee zitten. Praat erover, zoek hulp. Je hoeft niet altijd een (lang) coachtraject in, soms kan een paar uurtjes praten al heel veel verheldering geven.

Bel naar 06-41117611 of mail naar jorien@mijnlevenisok.nl voor een persoonlijke kennismaking.